علائم سرطان اغلب به صورت خاص و مشخص نیستند، بنابراین تست‌های غربالگری و چکاپ‌های سلامت به صورت دوره‌ای و منظم می‌توانند در تشخیص به موقع این بیماری مؤثر باشند. شناخت کافی شما از بدن‌تان باعث می‌شود تا به سرعت متوجه تغییرات غیرطبیعی در آن بشوید. اگر متوجه هر نوع تغییر مشکوکی شدید، حتماً با پزشک‌تان مشورت کنید. قطعاً اگر سرطان به موقع تشخیص داده شود، احتمال موفقیت در درمان بیشتر می‌شود. اگر شما هم به فکر سلامتی خودتان هستید با ما همراه باشید تا با این نشانه‌ها، همچنین دلایل به وجود آمدن و تأثیرشان بیشتر آشنا شوید.

تفاوت علائم بیماری با نشانه‌‌های آن چیست؟

• علائم (Signs): نشانه‌هایی هستند که توسط فرد دیگری مثل پزشک، پرستار یا حتی اعضای خانواده دیده می‌شوند و مورد توجه قرار می‌گیرند. برای مثال، تب، تنفس تند، صداهای غیرطبیعی ریه.

• نشانه‌های بیماری (Symptoms): نشانه‌هایی هستند که تنها فرد مبتلا متوجه آن‌ها شده و آن‌ها را احساس می‌کند، ولی امکان دارد که به راحتی توسط اشخاص دیگر دیده نشوند. مثل ضعف، درد و احساس تنگی نفس.

دلایل ایجاد علائم و نشانه‌های سرطان چیست ؟

سرطان مجموعه‌ای از بیماری‌ها است که می‌تواند باعث ایجاد نشانه‌ها یا علامت‌های متفاوتی در بدن شود. هر چند که این علائم به مکان آن در بدن و شدت سرطان بستگی دارد، ولی اگر سرطان در بدن انتشار یافته باشد علائم و نشانه‌ها ممکن است در قسمت‌های مختلف بدن هم ظاهر شوند.

یکی از دلایل ایجاد علائم ابتلا به سرطان، رشد سلول‌های سرطانی است که به اعضای بدن، عصب‌ها و رگ‌های خونی فشار وارد می‌کند. از دلایل دیگر این است که سلول‌های سرطانی ذخیره انرژی بدن را استفاده کرده و در عملکرد سیستم ایمنی بدن تغییراتی به وجود می‌آورند. در نتیجه این تغییرات، علائم و نشانه‌های سرطان بروز پیدا می‌کنند.

گاهی سرطان در قسمتی از بدن اتفاق می‌افتد، اما هیچ علامتی را از خود نشان نمی‌دهد. برای مثال، در سرطان پانکراس، تا قبل از درگیری عصب‌ها و بافت‌های مجاور با سلول‌های سرطانی، هیچ نشانه‌ای وجود ندارد. فرد زمانی متوجه نشانه‌های ابتلا به سرطان می‌گردد که این بیماری در قسمت های مختلف بدن پخش شده و در مرحله پیشرفته قرار گرفته باشد.

تأثیر وجود علائم و نشانه‌های سرطان

بعضی از افراد به دلایلی مثل ترس، به علائم و نشانه‌‌های بیماری توجه نمی‌کنند. چرا که نمی‌خواهند از این مسئله که دچار بیماری هستند اطلاع پیدا کنند و گاهی هم تمایلی به دریافت کمک‌های پزشکی ندارند. وجود نشانه‌ها و علائم، همیشه نشان دهنده وجود بیماری سرطان نیست، اما بررسی آن‌ها مهم است و پزشک به شما کمک می‌کند تا  علت این مسئله را بیابید و در صورت نیاز درمان شوید. گاهی می‌توان قبل از داشتن علائم و نشانه‌های سرطان، در مورد وجود آن باخبر شوید. می‌توانید از طریق چکاپ‌های دوره‌ای سرطان و آزمایش‌های خاص این کار را انجام دهید.

علائم و نشانه‌های عمومی ابتلا به سرطان

اطلاع از علائم و نشانه‌های سرطان می‌تواند به تشخیص و درمان زود هنگام این بیماری خیلی کمک کند؛ پس باید آن‌ را جدی بگیرید. اما به خاطر داشته باشید، داشتن هر یک از این نشانه‌ها به معنای ابتلا به سرطان نیست. افرادی که در معرض خطر ابتلا به سرطان هستند مانند افراد سیگاری، کسانی که مشروبات الکلی استفاده می‌کنند یا به طور مستمر در معرض تابش نور خورشید هستند، پتانسیل بیشتری برای گرفتن سرطان دارند.

در ادامه به بررسی بعضی از علائم و نشانه‌های عمومی ابتلا به سرطان می‌پردازیم. چنان‌چه هر یک از این نشانه‌ها را برای مدت طولانی داشتید یا این که این علائم شدت پیدا کردند، حتماً به پزشکتان مراجعه کنید.

• کاهش وزن غیرقابل توجیه

کاهش وزن سریع به صورتی که غیرقابل توجیه باشد را می‌توان به عنوان اولین نشانه سرطان در بدن در نظر گرفت که معمولاً برای این کاهش وزن دلیل خاصی وجود ندارد. اغلب در سرطان‌هایی مانند سرطان پانکراس، معده، مری و ریه، این کاهش وزن دیده می‌شود. تغییرات جزئی وزن کاملاً طبیعی است، اما چنان‌چه دچار تغییر وزن ناگهانی شدید، حتماً با پزشکتان صحبت نمایید.

• تب

افراد مبتلا به سرطان، معمولاً دچار تب می‌شوند. ابتلا به تب یعنی سرطان انتشار پیدا کرده و سیستم ایمنی بدن را تحت تأثیر خودش قرار داده است. البته تب گاهی یک علامت اولیه است که در سرطان‌های مرتبط با خون مانند، لوسمی (سرطان خون) و لنفوم (غدد لنفاوی) شایع‌تر است.

• خستگی مفرط

از دیگر نشانه‌های ابتلا به بیماری سرطان، خستگی بدن است. به گونه‌ای که استراحت نیز تأثیر چندانی بر رفع آن ندارد. زمانی که سرطان در حال پیشروی است، این نشانه قابل توجه‌تر است. در برخی از سرطان‌ها مانند لوسمی، در همان مراحل اولیه خستگی مفرط ظاهر می‌شود. دلیل احساس خستگی در سرطان‌‌هایی مانند معده یا روده بزرگ به خاطر کم خونی ناشی از سرطان است.

• درد

درد یکی از نشانه‌های اولیه ابتلا به بعضی از سرطان‌ها مثل سرطان استخوان یا سرطان بیضه است. سردردی که خوب نمی‌شود شاید نشانه‌ای از وجود یک تومور مغزی باشد. دردهای کمر در سرطان‌هایی مانند سرطان روده بزرگ، مقعد یا تخمدان شایع‌‌تر است. بیشتر اوقات درد مرتبط با این بیماری به این معنی است که سرطان از نقطه شروع انتشار یافته است.

• تغییرات پوستی

نه تنها در سرطان‌‌های پوست، بلکه در بعضی از سرطان‌های دیگر هم شاهد تغییراتی در پوست هستید. علائم و نشانه‌های تغییرات پوستی شامل موارد زیر هستند:

1. لکه‌های پوستی
2. زردی
3. التهاب پوست
4. خارش
5. رشد بیش از حد مو

به طور خاص چه علائمی نشانه سرطان است؟

علاوه بر علائم و نشانه‌های عمومی سرطان، باید به نشانه‌های دیگر این بیماری نیز توجه کنیم. در این جا دوباره یادآوری می‌کنیم که وجود این نشانه‌ها لزوما به معنی سرطان نیست و این علائم می‌توانند به خاطر بیماری‌های دیگر باشند. در عین حال بسیار مهم است که با مشاهده هر یک از این علائم و نشانه‌ها به پزشک مراجعه کنید. خصوصاً اگر برای مدت طولانی این نشانه‌ها وجود داشته باشند یا در طول زمان این علائم رو به بهبودی نروند. در ادامه به برخی از این علائم و نشانه‌های سرطان که باید جدی بگیرید، اشاره می‌کنیم:

• تغییر در اجابت مزاج و عملکرد مثانه

یبوست‌های طولانی، اسهال و تغییر در میزان مدفوع همگی می‌توانند از نشانه‌های ابتلا به سرطان روده بزرگ باشند. وجود خون در ادرار، درد در هنگام دفع ادرار و تغییر در عملکرد مثانه (برای مثال تکرر ادرار)، ممکن است با سرطان مثانه یا پروستات در ارتباط باشند. در نظر داشته باشید هر گونه تغییر در عملکرد مثانه یا اجابت مزاج خود را به پزشکتان گزارش دهید.

• زخم‌های غیرقابل التیام

گاهی در سرطان‌های پوست شاهد خونریزی‌های غیرطبیعی و زخم‌هایی هستید که التیام پیدا نمی‌کنند. وجود زخم در دهان به مدت طولانی، شاید نشانه‌ای از وجود سرطان دهان باشد. افرادی که سیگار می‌کشند یا الکل مصرف می‌کنند در صورت مشاهده چنین علامتی باید آن را بررسی کنند. وجود زخم بر روی آلت تناسلی نیز می‌تواند نشانه‌ای از ابتلا به سرطان در مرحله اولیه باشد و باید توسط متخصص بررسی شود.

• لکه‌های سفید بر روی زبان و داخل دهان

وجود لکه‌های سفید درون دهان و نقطه‌های سفید روی زبان، همگی می‌توانند نشانه‌‌های دهان پیسی یا سفید لکگی باشند. این عارضه به این معنی است که زبان و لثه‌ها از لکه های سفید پوشیده می‌شوند که ممکن است پیشگام سرطان باشند. افرادی که دخانیات مصرف می‌کنند بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند. چنان‌چه دهان پیسی درمان نشود این پتانسیل را دارد که به سرطان دهان منجر شود. هر گونه تغییرات طولانی مدت در دهان، باید توسط پزشک یا دندانپزشکتان معاینه و بررسی شود.

• ترشح یا خونریزی غیرمعمول

خونریزی غیرطبیعی ممکن است هم در مرحله اولیه و هم در مرحله پیشرفته سرطان اتفاق بیفتد. سرفه کردن و داشتن خلط خونی می‌تواند نشانه‌ای دال بر وجود سرطان ریه باشد. وجود خون در مدفوع (مدفوع تیره و سیاه) نیز احتمالاً نشانه ابتلا به سرطان روده بزرگ یا معقد است. سرطان گردن رحم یا آندومتر (لایه درونی رحم) می‌تواند باعث خونریزی‌های غیرطبیعی واژینالی شود. وجود خون در ادرار از علائم وجود سرطان مثانه یا کلیه است. ترشحات خونی از نوک سینه نیزممکن است نشانه بروز سرطان سینه باشد.

• وجود توده در سینه و قسمت‌های دیگر بدن

بسیاری از سرطان‌ها از طریق پوست قابل تشخیص هستند. عمدتاً این سرطان‌ها در سینه، بیضه، غدد لنفاوی و بافت‌های نرم بدن ایجاد می‌شوند. توده یا غده امکان دارد یک نشانه از ابتلا به سرطان باشد. در بعضی موارد در سرطان سینه به جای توده، پوست سینه ضخیم، قرمز و ملتهب می‌شود.

• سوءهاضمه

سوءهاضمه و مشکلات بلع غذا ممکن است از نشانه‌های ابتلا به سرطان مری، پانکراس، معده یا گلو باشند. اما در نظر داشته باشید که این علائم شاید به وسیله بیماری‌های دیگر هم به وجود بیایند.

• تغییر در رنگ، اندازه و شکل زگیل، خال گوشتی یا هر نوع تغییر پوستی

هر نوع تغییر در رنگ، اندازه و شکل زگیل، خال گوشتی و کک و مک باید حتماً توسط پزشک معاینه بشود. همچنین، دیگر تغییرات پوستی هم باید به پزشک گزارش شود. هر تغییر پوستی می‌تواند نشانه‌ای از وجود ملانوما (سرطان پوست) بوده و چنانچه زود تشخیص داده شود امکان درمان موفقیت آمیز وجود دارد.

• سرفه مداوم و گرفتگی صدا

سرفه‌های مداوم که به راحتی درمان نمی‌شوند، این امکان را دارند که نشانه‌ای از بروز سرطان ریه باشند. گرفتگی صدا نیز ممکن است بی‌ ارتباط با سرطان حنجره یا غده تیروئید نباشد.

بدنت را بشناس

رایج‌ترین علائم و نشانه‌های سرطان که باید آن‌ها را جدی بگیرید، در این مقاله گفتیم. در هر صورت اگر متوجه هر تغییر مهمی در بدن خود شدید- مخصوصاً اگر این تغییر برای مدت طولانی پایدار بود یا رو به بهبودی نرفت- حتماً به پزشکتان مراجعه کنید. برای این که بهتر متوجه این تغییرات بشوید باید اول بدنتان را خوب بشناسید. اگر که علائم به خاطر وجود بیماری سرطان باشد، در حقیقت شما این شانس را داشته‌اید که به موقع بیماری شما تشخیص داده شود و درمان سرطان خود را آغاز کنید. قطعاً تشخیص زود هنگام سرطان نتیجه بهتری را به دنبال خواهد داشت.