تشخیص زودهنگام سرطان
تشخیص سرطان در سریع‌ترین زمان، یکی از بهترین موقعیت‌هایی است که شانس زندگی بیماران مبتلا را افزایش می‌دهد. زمانی که تشخیص سرطان دیر انجام می‌شود، یا بیماری سخت درمان می‌شود و یا شانس درمان کامل بسیار پایین می‌آید؛ البته مشکلات بیشتری در ارتباط با درمان و هزینه‌های بالاتر ناشی از تشخیص دیر هنگام سرطان وجود دارد. تشخیص سرطان در سریع‌ترین زمان با ارائه مراقبت در همان اوایل شروع بیماری، عوارض و خطرات این بیماری را به طور چشمگیری کاهش می‌دهد.
غربالگری چیست؟
غربالگری، یک استراتژی متفاوت برای تشخیص به موقع سرطان است. این برنامه تحت عنوان بررسی بیماری‌های ناشناخته در یک جمعیت ظاهرا سالم و بدون علامت براساس نتایج آزمایشات، معاینات یا سایر روش‌هایی که می‌تواند به سرعت و به راحتی برای جمعیت مورد نظر اعمال شود، تعریف شده است.
مزایای تشخیص زودهنگام سرطان
از مهمترین نتایج اثربخش یافتن سرطان در اوایل ابتلا، غربالگری به موقع است. در واقع یافتن این بیماری از طریق غربالگری می‌تواند بیمار را از خطر مرگ ناشی از انتشار سلول‌های سرطانی نجات دهد. سازمان بهداشت جهانی”WHO” توصیه می‌کند که برنامه‌های غربالگری تنها زمانی انجام شود که اثربخشی آن‌ها به خوبی نشان داده شود. این برنامه نیاز به داشتن منابع کافی، امکانات برای تشخیص و اطمینان از درمان و میزان شیوع بیماری است.
در واقع سازمان بهداشت جهانی”WHO” از کشورهای عضو این سازمان، برای توسعه و اجرای برنامه‌های تشخیص زودهنگام و غربالگری سرطان، با توجه به امکان سنجی و مقرون به صرفه بودن غربالگری و همچنین داشتن ظرفیت کافی جهت جلوگیری از تاخیر در تشخیص و درمان، حمایت می‌کند.
همچنین با در نظر گرفتن استراتژی‌های موثر برای تشخیص زودهنگام سرطان، می‌توان زندگی تعداد زیادی انسان را نجات داد و هزینه‌های شخصی، اجتماعی و اقتصادی مراقبت از سرطان را کاهش داد و در نتیجه جامعه سالم‌تر و شادتری تشکیل داد.
آزمایشات غربالگری سرطان
غربالگری در واقع از پیشرفت بیماری، البته از لحاظ وجود سلول‌های سرطانی و یا هرگونه توده غیرعادی قبل از بروز علائم جلوگیری می‌کند. همچنین انجام منظم آزمایشات غربالگری باعث تشخیص سرطان‌های پستان،دهانه رحم و روده بزرگ قبل از پیشرفت این بیماری می‌شود.
آزمایش‌های غربالگری توصیه شده
آزمایشات غربالگری معمولا برای سرطان‌های سینه، دهانه رحم، کولورکتال (روده بزرگ) و ریه نیز توصیه شده است.
تشخیص سرطان پستان
ماموگرافی سریع‌ترین روش برای پیدا کردن سرطان سینه است و در صورت یافتن به موقع، درمان آن در مراحل اولیه آسان‌تر است.
تشخیص سرطان دهانه رحم
آزمایش پاپ اسمیر می‌تواند سلول‌های غیرطبیعی در دهانه رحم را پیدا کند که ممکن است به سرعت به سرطان رحم تبدیل شوند. همچنین آزمایش HPV برای یافتن ویروس پاپیلومای انسانی است که در واقع این ویروس‌ها به مرور زمان، سلول‌های جهش یافته سرطانی در دیواره‌های رحم را ایجاد می‌کنند. آزمایش پاپ اسمیر همچنین می‌تواند سرطان دهانه رحم را به سرعت تشخیص دهد.
تشخیص سرطان روده بزرگ
سرطان روده بزرگ تقریبا همیشه از پولیپ‌های پیش‌سرطانی در کولون یا راست روده ایجاد می‌شود. آزمایش‌های غربالگری می‌توانند پولیپ‌های پیش‌سرطانی را در سریع‌ترین زمان ممکن، پیدا کنند؛ بنابراین می‌توان آن‌ها را قبل از تبدیل شدن به سرطان، با درمان به موقع از بین برد. همچنین آزمایشات غربالگری می‌توانند سرطان روده بزرگ را در زمانی که هنوز فرصت درمان وجود دارد، تشخیص دهند.
تشخیص سرطان ریه
یافتن سرطان ریه با غربالگری بسیار راحت است. روش USPSTF، غربالگری سالانه سرطان ریه را با توموگرافی کامپیوتری با دوز کم (LDCT) بیشتر برای افرادی توصیه می‌کند که سابقه مصرف بسیار زیاد سیگار دارند و یا افرادی که در 15 سال گذشته ترک کرده‌اند و بین 50 تا 80 سال سن دارند.
تشخیص انواع دیگر سرطان با غربالگری
علاوه بر موارد ذکر شده،به ندرت یافتن دیگر انواع سرطان بدون آزمایش و هیچ‌گونه غربالگری امکان‌پذیر است. یافتن سرطان در غربالگری سرطان‌های تخمدان، لوزالمعده، پروستات، بیضه خارجی و تیروئید از جمله این موارد هستند. اگر چه در بعضی از انواع سرطان، غربالگری قادر نیست آمار مرگ و میر ناشی از این سرطان‌ها را کاهش دهد، اما شواهد کافی برای ارزیابی فواید و مضرات غربالگری برای چند نوع از سرطان‌ها مانند مثانه و دهان در بزرگسالان بدون علائم و معاینه بصری پوست توسط پزشک، مشاهده نشده است.
اهمیت تشخیص زودهنگام سرطان
اگر بخواهیم این بیماری را شکست دهیم، یافتن و درمان زودهنگام از موثرترین ابزاری است که در اختیار داریم. طی 40 سال گذشته با پیشرفت علم و یافتن زودهنگام سرطان در افرادی که در بریتانیا مبتلا به سرطان بوده‌اند، درمان آن‌ها را دچار تحولاتی کرده است. با این حال، هنوز به پیشرفت‌های بیشتری نیاز است؛ چرا که این بیماری همچنان عامل اصلی مرگ و میر در انگلستان است.
با پیش‌بینی افزایش شدید میزان بروز این بیماری به بیش از نیم میلیون مورد در سال 2035، یافتن این بیماری در مراحل اولیه باعث می‌شود بیماران مبتلا به سرطان دارای شانس بیشتری برای درمان و زنده ماندن باشند. به عنوان مثال، 57 درصد از مبتلایان به سرطان ریه هنگام تشخیص در مرحله اول به مدت 5 سال یا بیشتر زنده می‌مانند، در حالی که تنها 3 درصد از افرادی که در مرحله چهار (IV) تشخیص داده می‌شوند، موفق به شکست آن می‌شوند.
با وجود برنامه‌های غربالگری، افزایش آگاهی و روش‌های تشخیصی ساده‌تر، تنها 54 درصد از بیماران مبتلا به سرطان، بیماریشان در مرحله یک (I) یا دو (II) در سال 2018 پیدا شد.
اگرچه برنامه‌ریزی تعیین شده در جهت تشخیص سرطان و درمان سرطان تعیین شده است؛ در سال‌های اخیر، مراقبت‌های بهداشتی نه تنها در درمان موثر انواع سرطان، بلکه در حفظ سلامت و سیستم ایمنی بدن نقش مهمی داشته است. درواقع یک رویکرد جامع و پیشگیرانه برای درک خطر بیماری، در تشخیص سرطان به موقع این است که استفاده از غربالگری باعث کاهش مرگ ومیر ناشی از سرطان شده است.
کلام پایانی
امروزه با استفاده از روش‌های نوین پزشکی و بروزترین مطالعات پزشکی، میزان تلفات ناشی از انواع سرطان بسیار کاهش پیدا کرده است؛ چرا که با تشخیص سرطان توسط روش‌های مختلف و پیشرفته پزشکی، درمان بیماری در همان مرحله ابتدایی شروع می‌شود و سلامتی بیمار را کمتر به خطر می‌اندازد.
