آخرین اطلاعات در مورد واکسن کرونا در ایران
نخستین پروژه ساخت واکسن کرونا در ایران توسط شرکت داروسازی شفا کلید خورده است. این واکسن که از سوی ایران “کووایران برکت” نامگذاری شده، از سوی سازمان بهداشت جهانی در فهرست واکسن‌های ویروس کرونا (COVID-19) در حال ساخت؛ که مراحل آزمایش‌های حیوانی و پیش‌بالینی را می‌گذراند، ثبت شده است. مدیر مرکز کارآزمایی بالینی دانشگاه علوم پزشکی تهران، کل دوره تزریق واکسن کرونا ایرانی برای داوطلبان اولین مطالعه انسانی را 2 ماه اعلام کرد. این واکسن در روز سه شنبه مورخ 9 دی ماه 1399 با تزریق به 3 داوطلب وارد مرحله نخست آزمایش انسانی شد. مطابق اعلام مقام‌های رسمی ایران، این واکسن اگر 3 مرحله آزمایش انسانی را با موفقیت پشت سر بگذارد، اواخر بهار سال 1400 وارد بازار خواهد شد. گروه دارویی برکت از زیر مجموعه‌های ستاد اجرایی فرمان امام اعلام کرده که تولید واکسن ویروس کرونا (COVID-19) ساخته شده توسط شرکت شفا، 6 ماه بعد از پایان موفقیت‌آمیز آزمایش آن می‌تواند به 12 میلیون دوز در ماه برسد که جوابگوی واکسیناسیون ماهانه 6 میلیون نفر خواهد بود.
روش تولید واکسن ایرانی کرونا “کووایران برکت“
مطابق با اطلاعات ثبت شده از واکسن کووایران برکت در فهرست سازمان بهداشت جهانی، این واکسن با روش سنتی غیرفعال سازی کردن ویروس ساخته شده است. در روش سنتی تولید واکسن علیه بیماری‌های ویروسی، معمولاً از ویروس ضعیف یا کشته شده برای تحریک سیستم ایمنی بدن انسان استفاده می‌شود به شکلی که وقتی بدن برای دفعه بعدی با آن ویروس خاص مواجه شد، پادتن (آنتی‌بادی) مخصوص را تولید می‌کند. از این نمونه می‌توان به تولید واکسن فلج اطفال اشاره کرد.
شرکت داروسازی سینوفارم و سینوواک چین نیز که بیشتر واکسن‌های ویروس کرونا (COVID-19) را به بازار عرضه کرده، از روشی مشابه شرکت شفا استفاده کرده‌اند. این در حالی است که واکسن‌های ساخت شرکت آمریکایی-آلمانی (فایرز-بیون‌تک) و شرکت آمریکایی (مدرنا) که تزریق آن در ایالات متحده و اتحادیه اروپا آغاز شده، با استفاده از فن‌آوری جدید پیام‌رسان آر ان ای (mRNA) تولید شده‌اند که سرعت تولید واکسن و کارایی آن با استفاده از این روش سریعتر و بالاتر از شیوه سنتی آن است. بعضی از متخصصان معتقدند فارغ از سرعت ساخت، کارایی واکسن‌های سنتی به سطح 1/94 و 95 درصدی واکسن‌های فایرز و مدرنا نمی‌رسد.
تفاوت‌های ساخت واکسن‌های کرونا
برای ساخت واکسن‌های پیام‌رسان آر ان ای (mRNA)، نیازی به ویروس نیست (اگر چه مقدار کمی از ویروس برای تعیین توالی ژنوم و آزمایش واکسن استفاده می‌شود) بلکه بخشی از رمز ژنتیکی ویروس بعد از تزریق واکسن، به داخل سلول‌های بدن راه پیدا کرده و پروتئین شاخکی ویروس را تولید و به سیستم ایمنی ارائه می‌دهد. همچنین باعث تولید پادتن و سلول‌های ایمنی T برای مبارزه با بیماری می‌شود. واکسن روسی ویروس کرونا که با نام (Sputnik V) به بازار عرضه شد، از روش انتقال ژنوم ویروس به داخل سلول‌های آلوده استفاده کرد.
پروژه‌های ساخت واکسن کرونا در ایران
علاوه بر واکسن کووایران، چهار پروژه ساخت واکسن ایرانی نیز در فهرست اولیه سازمان بهداشت جهانی ثبت شده است. بر این اساس گروه دارویی میلاد و زیستا کیان آزما که در سال 1396 تأسیس شده‌اند، در حال ساخت واکسن ویروس کرونا (COVID-19) با استفاده از روش ویروس غیرفعال شده هستند.
یکی از این چهار پروژه ساخت واکسن ویروس کرونا (COVID-19)، همکاری مشترک ایران و کوبا روی پروژه تولید واکسن ویروس کرونا (COVID-19) است. برای این همکاری، توافق‌نامه‌ای بین انستیتو پاستور ایران و انستیتو فینلا در کوبا امضا شد که به دو کشور اجازه می‌دهد هر چه سریعتر به سمت تحقق هدف (ایمن‌سازی در برابر ویروس کرونا) بروند. واکسن مشترک ایران و کوبا که در ادامه همکاری‌های دو کشور در دو دهه گذشته در خصوص واکسن‌سازی است بعد از این که فاز حیوانی و فاز‌های یک و دو انسانی را در کوبا با موفقیت طی کرد، به طور همزمان در اواخر بهمن ماه وارد کارآزمایی بالینی سطح ۳ می‌شود که مرحله نهایی خواهد بود. تفاوت واکسن ایران و کوبا مؤسسه رازی با واکسن تولیدی بنیاد برکت در این است که واکسن کووایران دارای تمام آنتی‌ژن‌های ویروسی به صورت غیرفعال است در حالی که واکسن ایران و کوبا و نیز واکسن رازی دارای قسمتی از بدنه آنتی‌ژن‌های ویروسی برای تحریک سیستم ایمنی است.
جالب است بدانید که بعد از شیوع ویروس جهش یافته کرونا (COVID-19) موسوم به ویروس کرونای انگلیسی، نمونه‌ای از این ویروس جهش‌یافته (با قدرت سرایت 70 درصد بیشتر از ویروس کرونای معمولی) در اختیار محققان دارویی ستاد اجرایی قرار گرفت. یکی از قابلیت‌های هر واکسن اثرگذاری، باید این باشد که بتواند در برابر جهش‌های انجام گرفته بر روی ویروس، از بدن محافظت کند. پلاسمای خون 3 داوطلب اولی که واکسن کووایران برکت را دریافت کرده بودند با این ویروس مورد امتحان و آزمایش قرار گرفتند. این 3 داوطلب در دو مقطع واکسن را دریافت کردند و انتظار می‌رفت پلاسمای خون آن‌ها ایمنی کافی برای مقابله با ویروس را پیدا کرده باشد. آزمایش‌های انجام گرفته نشان داد که واکسن ایرانی با موفقیت کامل توانسته ویروس جهش‌یافته را به طور کامل خنثی کند.
واکسیناسیون پایان همه‌گیری ویروس کرونا
نخستین پروژه ساخت واکسن کرونا در ایران توسط شرکت داروسازی شفا کلید خورده است. این واکسن که از سوی ایران “کووایران برکت” نامگذاری شده، از سوی سازمان بهداشت جهانی در فهرست واکسن‌های ویروس کرونای (COVID-19) در حال ساخت که مراحل آزمایش‌های حیوانی و پیش‌بالینی را می‌گذراند، ثبت شده است. مطابق با اطلاعات ثبت شده این واکسن در فهرست سازمان بهداشت جهانی، این واکسن با روش سنتی غیرفعال‌سازی کردن ویروس ساخته شده است. در روش سنتی تولید واکسن علیه بیماری‌های ویروسی، معمولاً از ویروس ضعیف یا کشته شده برای تحریک سیستم ایمنی بدن انسان استفاده می‌شود به شکلی که وقتی بدن برای دفعه بعدی با آن ویروس خاص مواجه شد، پادتن (آنتی‌بادی) مخصوص را تولید می‌کند. علاوه بر واکسن کووایران، همکاری مشترکی بین ایران و کوبا روی پروژه تولید واکسن ویروس کرونا (COVID-19) صورت گرفته است که این واکسن دارای قسمتی از بدنه آنتی‌ژن‌های ویروسی برای تحریک سیستم ایمنی است.
منابع
