سرطان ریه، شایع ترین نوع سرطان

سرطان ریه نوع شایعی از انواع سرطان است که طبق آمار جهانی در سال ۲۰۱۸ بیش از ۱/۲ میلیون مورد ابتلا به این نوع سرطان در سرتاسر جهان گزارش شده است.

سرطان ریه از ریه‌ها شروع شده و ممکن است به غدد لنفاوی و یا سایر اندام‌های بدن مانند مغز گسترش یابد، البته سرطان ممکن است در نقطه دیگری در بدن آغاز شده باشد و به ریه‌ها منتقل شود.

از میان افراد با سبک زندگی مختلف، افرادی که سیگار می‌‌کشند، بیش‌تر در معرض خطر ابتلا به سرطان ریه هستند، اگر چه سرطان ریه در افرادی که هرگز سیگار نکشیده‌اند نیز دیده شده است، اما اگر سیگار را حتی پس از سال‌ها ترک کنید می‌توانید به طور قابل توجهی احتمال ابتلا به سرطان ریه را در خود کاهش دهید.

علائم ابتلا به سرطان ریه

سرطان ریه معمولاً در مراحل اولیه خود علائم و نشانه‌هایی ایجاد نمی‌کند. علائم و نشانه‌های جدی این نوع از سرطان معمولاً هنگام پیشرفت این بیماری بروز می‌کند. این نوع از سرطان رفتاری موذیانه دارد.

علائم و نشانه‌های ابتلا به سرطان ریه می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• سرفه‌های جدیدی که برطرف نمی شوند.
• سرفه همراه با خون، حتی به میزان کم
• تنگی نفس
• درد در قفسه سینه
• گرفتگی صدا
• کاهش وزن بدون دلیل
• درد استخوان
• سردرد

اگر هر یک از علائم و نشانه‌های بالا به صورت مداوم وجود داشته باشد، بهتر است که حتماً به پزشک مراجعه شود.

انواع سرطان ریه

پزشکان براساس ظاهر سلول‌های سرطانی ریه در زیر میکروسکوپ، سرطان ریه را به دو نوع عمده تقسیم می‌کنند، پزشک بر اساس نوع اصلی سرطان ریه تصمیمات درمانی را اتخاذ می‌کند.

دو نوع کلی سرطان ریه عبارتند از:

سرطان ریه سلول کوچک: سرطان ریه سلول کوچک تقریباً به طور انحصاری در افراد سیگاری سنگین رخ می‌دهد و کمتر از سرطان ریه سلول غیرکوچک است.

سرطان ریه سلول غیر کوچک: این نوع از سرطان ریه اصطلاح کاربردی برای انواع مختلفی از سرطان‌های ریه است. سرطان‌های سلول غیر کوچک؛ شامل سرطان سلول فلسی، آدنوکارسینوم و سرطان سلول بزرگ است.

فاکتورهای خطر در ابتلا به سرطان ریه

عواملی وجود دارند که احتمال ابتلا و خطر سرطان ریه را افزایش می‌دهند.  برخی از عوامل خطر را می‌توان کنترل کرد، مانند؛ ترک سیگار ولی پاره‌ای از عوامل مانند سابقه خانوادگی قابل کنترل نیستند.

فاکتورهای خطر و عواملی که خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش می‌دهند شامل موارد زیر است:

سیگار کشیدن: خطر ابتلا به سرطان ریه با تعداد سیگاری که هر روز می‌کشید و تعداد سالی که سیگار می‌کشید افزایش می‌یابد. ترک سیگار در هر سنی می‌تواند خطر ابتلا به سرطان ریه را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.

قرار گرفتن در معرض دود سیگار: حتی اگر سیگار نکشید، ولی در معرض دود سیگار باشید خطر ابتلا به سرطان ریه در شما افزایش می‌یابد.

سابقه پرتودرمانی: اگر برای نوع دیگری از سرطان تحت پرتودرمانی قفسه سینه قرار گرفته باشید، ممکن است خطر ابتلا به سرطان ریه در شما افزایش یابد.

قرارگرفتن در معرض گاز رادون: رادون در اثر تجزیه طبیعی اورانیوم در خاک‌، سنگ و آب تولید می‌شود که در نهایت بخشی از هوای تنفسی شما را شامل می‌شود. حد غیر مجاز از گاز رادون می‌تواند در هر ساختمانی از جمله ساختمان‌های مسکونی جمع شود.

پنبه نسوز و سایر مواد سرطان زا: قرار گرفتن در معرض پنبه نسوز در محیط کار و یا سایر مواد سرطان زا مانند؛ آرسنیک، کروم و نیکل می‌تواند خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش دهد، به خصوص اگر سیگاری باشید.

سابقه خانوادگی ابتلا به سرطان ریه: افراد دارای والدین، خواهر و برادر یا فرزند مبتلا به سرطان ریه در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند.

آلودگی هوا: مطالعات نشان می‌دهد که زندگی در مناطقی که میزان آلودگی هوا در آن‌ها بالاتر است، خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش می‌دهد.

عوارض سرطان ریه

سرطان ریه می‌تواند عوارضی شامل موارد زیر را ایجاد کند:

تنگی نفس: در صورت رشد سرطان و انسداد مجاری اصلی تنفسی، افراد مبتلا به سرطان ریه دچار تنگی نفس  می‌شوند. سرطان ریه همچنین می‌تواند باعث تجمع مایعات در اطراف ریه‌ها شود بنابراین هنگام استنشاق، ریه‌های آسیب دیده کاملاً منبسط می‌شوند.

سرفه همراه با خون: سرطان ریه می‌تواند باعث خونریزی در مجاری تنفسی شود، که می‌تواند باعث ایجاد سرفه‌های خونی شود. گاهی ممکن است خونریزی شدیدی نیز ایجاد شود. روش‌های درمانی برای کنترل این نوع خونریزی موجود است.

درد: سرطان ریه پیشرفته که به پوشش داخلی ریه یا ناحیه دیگری از بدن مانند استخوان گسترش می‌یابد، باعث ایجاد درد می‌شود .در صورت احساس درد حتماً باید به پزشک مراجعه کرد چون بسیاری از روش‌های درمانی برای کنترل درد در دسترس هستند.

تجمع مایعات در قفسه سینه: سرطان ریه باعث تجمع مایعات در فضای اطراف ریه‌های آسیب دیده و در حفره قفسه سینه می‌شود. مایعات جمع شده در قفسه سینه می‌تواند باعث تنگی نفس شود. درمان‌هایی برای تخلیه مایعات از قفسه سینه و کاهش احتمال وقوع مجدد این تجمیع مایعات وجود دارد.

گسترش سرطان به سایر قسمت‌های بدن: سرطان ریه اغلب به سایر قسمت‌های بدن مانند مغز و استخوان گسترش می‌یابد. سرطانی که گسترش می‌یابد بسته به این که کدام عضو تحت تأثیر قرار گرفته باشد می‌تواند باعث درد، حالت تهوع، سردرد یا سایر علائم و نشانه‌ها شود. هنگامی که سرطان ریه به خارج از ریه‌ها گسترش یافت، گاهی قابل درمان نیست. درمان‌ها برای کاهش علائم و نشانه‌ها و کمک به افراد مبتلا، برای زندگی طولانی‌تر در دسترس هستند.

درمان سرطان ریه

درمان به نوع جهش سرطان‌، میزان گسترش آن و میزان سلامت عمومی بیمار بستگی دارد. اگر این بیماری زود تشخیص داده شود و سلول‌های سرطانی در یک منطقه کوچک محدود شوند، ممکن است جراحی برای برداشتن ناحیه آسیب دیده ریه انجام شود. اگر به دلیل سلامت عمومی بیمار جراحی مناسب نباشد، ممکن است به جای آن رادیوتراپی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی توصیه شود. اگر سرطان بیش از حد گسترش یافته باشد و جراحی یا رادیوتراپی مؤثر واقع نشود، معمولاً از شیمی درمانی استفاده می‌شود. همچنین تعدادی دارو وجود دارد که به عنوان درمان‌های هدفمند شناخته می‌شوند. آن‌ها تغییر خاصی را در سلول‌های سرطانی یا اطراف آن ایجاد می‌کنند و مانع از رشد آن‌ها می‌شوند. برخی از شیوه‌های درمانی نمی‌توانند سرطان ریه را درمان کنند اما می توانند گسترش آن را کنترل کنند.

موارد پیشگیری از ابتلا به سرطان ریه

راه مطمئنی برای جلوگیری از سرطان ریه وجود ندارد، اما می‌توان خطر ابتلا به آن را کاهش داد اگر:

سیگار نکشید:اگر هرگز سیگار نمی‌کشید، شروع نکنید. با کودکان خود در مورد عدم استعمال سیگار صحبت کنید تا آ‌ن‌ها درک کنند که چگونه می‌توان از این عامل اصلی خطر ابتلا به سرطان ریه جلوگیری کرد. مکالمه در مورد خطرات سیگار کشیدن را با کودکان خود زود شروع کنید تا آن‌ها بدانند چگونه در برابر فشار همسالان واکنش نشان دهند.

سیگار را ترک کنید: اکنون سیگار را ترک کنید. ترک آن خطر ابتلا به سرطان ریه را کاهش می‌دهد‌، حتی اگر سال‌ها سیگار کشیده باشید با پزشک خود در مورد راهکارها و داروهای ترک سیگار که می‌توانند به شما کمک کنند صحبت کنید

در معرض دود سیگار قرار نگیرید: اگر با فرد سیگاری زندگی می‌کنید یا با او کار می‌کنید، او را ترغیب کنید که سیگار را ترک کند. حداقل از او بخواهید در بیرون سیگار بکشد. از مناطقی که مردم در آن سیگار می‌کشند دور باشید.

از مواد سرطان زا در محیط کار یا هر جای دیگر دوری کنید: برای محافظت از خود در برابر مواد شیمیایی سمی در محل کار اقدامات احتیاطی را انجام دهید. نکات ایمنی محیط کار را رعایت کنید؛ به عنوان مثال، اگر ماسک صورت برای محافظت به شما داده شده است، همیشه آن را استفاده کنید. از پزشک خود بپرسید که برای محافظت از خود در محل کار چه کارهای بیشتری می‌توانید انجام دهید. در صورت سیگاری بودن خطر آسیب ریوی ناشی از مواد سرطان زای موجود در محل کار در شما افزایش می‌یابد.

رژیم غذایی پر از میوه و سبزیجات داشته باشید: یک رژیم غذایی سالم با انواع میوه‌ها و سبزیجات انتخاب کنید. از مصرف مقادیر زیاد ویتامین به شکل قرص خودداری کنید، زیرا ممکن است مضر باشد

بیشتر روزهای هفته ورزش کنید: اگر به طور مرتب ورزش نمی‌کنید، آرام آرام شروع کنید. سعی کنید بیشتر روزهای هفته ورزش کنید. این کار به سلامتی شما بسیار کمک می‌کند.

در این مقاله بیش از هر عامل دیگری بر سیگار نکشیدن به ‌عنوان یک راه پیشگیری از ابتلا به سرطان ریه و یک عامل کاهنده‌ ریسک ابتلا به سرطان نام‌ برده شده است. پزشکان معتقد هستند که سیگار کشیدن باعث آسیب رساندن به سلول‌های ریه می‌شود. وقتی فردی سیگار می‌کشد دودی مملو از مواد سرطان‌زا را استنشاق می‌کند. در این حالت تقریباً بعد از گذشت فاصله‌ کوتاهی تغییراتی در بافت ریه آغاز می‌شود. در ابتدا بدن شما قادر به ترمیم این آسیب خواهد بود اما با هر بار قرار گرفتن در معرض این مواد سرطان‌زا، سلول‌های طبیعی موجود در بافت ریه به‌ طور فزاینده‌ای آسیب می‌بینند. با گذشت زمان و آسیب‌های مکرر به بافت ریه، عملکرد سلول‌ها غیرطبیعی شده و نهایتاً سرطان در بدن کلید می‌خورد. هیچ عاملی را با قطعیت کلی نمی‌توان به‌عنوان عامل اصلی ابتلا به این نوع از سرطان معرفی کرد اما می‌توان با شناسایی عوامل ایجاد ریسک ابتلا به این نوع از سرطان از وقوع آن جلوگیری کرد یا اثر آن را تعدیل کرد و نهایتاً به روند بهبود آن کمک کرد.

منبع

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/lung-cancer/symptoms-causes/syc-۲۰۳۷۴۶۲۰